هنگام مراجعه به فروشگاه های کاشی و سرامیک، تنوع گستردهای از طرح و رنگ را مشاهده میکنید. علاوه بر این با لمس سطوح سرامیکها متوجه کیفیت متفاوت آنان از نظر طراحی و ساخت میشوید. در صورتی که با فرآیند پخت کاشی و سرامیک آشنایی داشته باشید، به نسبت خرید آن برایتان راحتتر خواهد بود. کاشی و سرامیک به عنوان یکی از پرکاربردترین کانیهای غیر فلزی، فرآیند پخت خاصی را طی میکند، تا به مرحله نهایی تولید میرسد. از این رو شاهد تنوع این محصول از نظر کیفیت، طرح و رنگ در بازار هستیم. در این محتوا برای آشنایی بیشتر شما عزیزان به بررسی روش تولید سرامیک و فرآیند پخت آن میپردازیم.
آیا تاکنون با خود فکر کرده اید که؛
- فرآیند پخت کاشی و سرامیک چه پروسه ای را طی میکند؟
- این همه کاشی و سرامیک چگونه تولید میشوند؟
- مراحل تولید سرامیک پرسلان به چه صورت است؟
- آیا روش تولید سرامیک در کیفیت آن تأثیرگذار است؟ چرا؟
- چگونه میتوان کیفیت ساخت کاشی و سرامیک را سنجید؟
امروزه صنعت کاشی و سرامیک، با توجه به میزان تولید و مصرف به عنوان یکی از فعالترین صنایع در کشور شناخته شده است. به طوری که کارخانهجات متعددی در اقصی نقاط کشور به وسیله انواع روش تولید سرامیک، این محصول پرکاربرد را در اختیار مصرف کننده قرار میدهند.
فرآیند پخت کاشی و سرامیک چیست؟
یکی از اصلیترین مراحل تولید انواع کاشی و سرامیک، فرآیند پخت است. در طی این فرآیند، مواد اولیه و موردنیاز برای تولید این محصول به سطوح براق شیشهای و کریستالی روی بدنه تبدیل میشوند. تمامی ویژگیها و کیفیت کاشی و سرامیک اعم از استحکام خمشی، مقاومت در مقابل عوامل شیمیایی، نفوذناپذیری، تخلخل و غیره به این فرآیند وابسته است. به همین دلیل میتوان گفت این روش تولید سرامیک یکی از مهمترین روشهای ساخت این محصول است. به طبع آن هرچه فرآیند پخت به استانداردهای وضع شده، نزدیکتر باشد، به نسبت کاشی و سرامیک تولیدی، کیفیت، مقاومت و طول عمر بالاتری خواهد داشت.
خاطر نشان میشود کورههای پخت کاشی و سرامیک به وسیله انرژی فسیلی و الکتریکی کار میکنند. اما متأسفانه بین 20 تا 28 درصد از مجموع دو انرژی (فسیلی و الکتریکی) در کورهها مصرف میشود و 72 تا 80 درصد باقیمانده به صورت بلااستفاده هدر میرود. این مورد یکی از مشکلات اساسی در فرآیند تولید کاشی و سرامیک به ویژه مراحل تولید سرامیک پرسلان است. بدین جهت مهندسین و متخصصان در این صنعت به دنبال راهکار اساسی برای جلوگیری از هدر رفتن انرژی با این مقدار زیاد هستند.
اصول کلی پخت کاشی و سرامیک
فرآیند پخت کاشی و سرامیک نیز مانند تولید هر محصول دیگری از یک سری اصول و قواعد خاص پیروی میکند. هرچه این اصول به استانداردهای موجود نزدیکتر باشد، به نسبت محصول نهایی با کیفیتتر و متناسب با نیاز مصرف کننده خواهد بود. به طور کلی مهمترین اصول پخت در روش تولید سرامیک عبارتند از:
1– در فرآیند تولید کاشی و سرامیک میبایست رطوبت جذب شده در لعاب یا محیط به طور کلی حذف شود؛ بدین منظور تا کمی بیش از C 1000 رطوبت جذب شده (آب) به وسیله دستگاههای خشک کن (رطوبت گیر) از روی سطوح حذف میشود.
2– پس از C 2000 مولکولها و ذرات آب کریستالی درون بافت سرامیک جذب شده و از آن خارج میشوند.
3– از آنجاییکه برای تولید سرامیک اغلب از خاک رس استفاده میگردد؛ بین دمای 350 تا 600 درجه سانتیگراد احتراق و فرآیند پخت صورت میگیرد. در مراحل تولید سرامیک پرسلان هم برای افزایش کیفیت محصول نهایی، به این مورد توجه ویژهای شده است.
انواع سرامیک براساس نوع پخت و کیفیت آن
به طور کلی براساس نحوه پخت و روش تولید سرامیک، این محصول به چهار دسته کلی تقسیم بندی شده است. که عبارتند از:
الف: کاشی و سرامیک دیرگداز
ب: تولیدات سرامیکی با روش تولید ویژه و تکنیکی
ج: کاشی و سرامیک های زمخت
د: کاشی و سرامیک های ظریف
در این میان بیشترین میزان استفاده به فرآوردههای سرامیکی ظریف و زمخت اختصاص یافته است. تولیدات این بخش نیز شامل انواع ظروف سرامیکی خانگی، کاشی و سرامیک بهداشتی ساختمان و عایق های الکتریکی میشود. البته به یاد داشته باشید که در طول فرآیند پخت کاشی و سرامیک تمامی استانداردهای لازم رعایت شده و محصولی با کیفیت بالا به دست مصرفکننده میرسد.
دستگاه و تجهیزات لازم برای پخت کاشی و سرامیک
همانطور که میدانید کیفیت ساخت، طرح و نقش سرامیک برای مصرف کننده حائز اهمیت فراوانی است. از این رو روش تولید سرامیک (از ابتدا تا انتها) به وسیله مجهزترین و به روزترین دستگاه های نیمه اتوماتیک و تمام اتوماتیک انجام میشود. از بین پرکاربردترین دستگاه ها و تجهیزات لازم برای پخت سرامیک میتوان از سنگشکن، بالمیل ، باکسفیدر، لعاب، دستگاه پرس، اسپری درایر، کوره های تونلی، رولری و غیره نام برد.
مراحل تولید سرامیک پرسلان و انواع کاشی
1- تهیه و آماده سازی مواد اولیه، مرحله نخست در فرآیند پخت کاشی و سرامیک است. این مرحله یکی از حساسترین بخش های تولید این محصول به شمار میرود. زیرا هرچه کیفیت مواد اولیه بالاتر باشد، محصول بدست آمده هم از مرغوبیت و دوام بیشتری برخوردار خواهد بود.
2- سپس پودر سنگ و سایر مواد لازم به وسیله اسپری درایر خشک شده و درون آسیابها به دوغاب تبدیل میشوند. نحوه تولید دوغاب و یکنواخت بودن آن برای تولید سرامیک با کیفیت از اهمیت بالایی برخوردار است. بدین جهت کیفیت دوغاب تولیدی به طور مستمر توسط اپراتور دستگاه مورد سنجش و ارزیابی قرار میگیرد.
3-در این مرحله به وسیله دستگاه پرس، دوغاب به اشکال مختلف کاشی و سرامیک تبدیل میشود. فرآیند پرس کردن پودر یکی از مراحل تولید سرامیک پرسلان هم به شمار میرود.
4- در این بخش کاشی و سرامیک تولید شده خشک میشود. به طوری که با جذب تمامی آب و رطوبت روی آن، از ترک خوردگی و چسبیدگی سرامیک ها روی هم جلوگیری میکنند.
5- در طول فرآیند پخت و روش تولید سرامیک، ممکن است یکسری مشکلات ظاهری برای محصول به وجود بیاید؛ به همین دلیل در این قسمت لعاب کاری و اصلاحات ظاهری روی انواع کاشی و سرامیک صورت میگیرد.
6- در پایان هم کاشی و سرامیک های تولیدی، وارد کوره شده و فرآیند پخت نوع براساس نوع، طرح و نقش آنها انجام میشود.
جمع بندی
با توجه به فرآیند پخت کاشی و سرامیک و ضمن بررسی روش تولید سرامیک باید گفت که کاشی و سرامیک های موجود در بازار دارای کیفیت های متفاوتی هستند. از این رو هنگام خرید انواع کاشی و سرامیک علاوه بر طرح و نقش، به کیفیت و مقاومت آن توجه کنید. علاوه بر این محصول موردنظرتان را متناسب با نوع کاربرد و محل قرارگیری آن انتخاب نمایید.